28 Nisan 2015 Salı

SÜRTÜK (1942)



Yönetmen Adolf Körner
Senaryo Refik Kemal Arduman
Eser Bernard Show’un “Pygmalion  [1]  isimli romanından uyarlama
Operatör Necati Tözüm
Yapım Ha-Ka Film / Halil Kâmil

Oyuncular: Zehra Yumsel, Refik Kemal Arduman, Halide Pişkin, Avni Dilligil,  Muazzez Arçay, Mümtaz Ener, Hulusi Kentmen, Reşit Baran

KONU:  Sınıf atlayan bir fahişenin öyküsü.

► Bernard Shaw'un Pygmalion oyunundan uyarlanan My Fair Lady müzikalinin film versiyonunda, baş karakterlerden profesör Henry Higgins ciçekci kız Eliza Doolitle'i sevmişitir. Oyuna ilham kaynağı olan Yunan mitolojisinden alınma hikayedeki, tüm kadınların kusurlu olduğunu düşünüp, onlara örnek olmak üzere kusursuz bir kadın heykeli yapmaya girişen, sonra da ona aşık olan heykeltras Pygmalion, Henry Higgins karakterinde yansıtılmıştır. Henry Higgins, orta yaşlı biraz huysuz ve snob bir fonetik bilimcidir, kimsenin İngilizceyi düzgün konuşamadığından sürekli yakınmaktadır.

Londra'nın salaş, serseri yatağı mekanlarından birinde gece vakti dolaşırken gördüğü ciçekçi kız Eliza Doolitle'in başta konuşması olmak üzere her şeyini çok acımasız bir şekilde eleştirir ve kızcağızı fena halde aşağılar. Birkaç gün sonra, Eliza, kendince en cici ve temiz giysilerini giymiş olarak, elinde de yeterli olduğunu düşündüğü bir miktar para ile profesörün kapısını çalıp, diksiyon dersi almak ve kibar bir hanım olmak istediğini, bunun bedelini ödeyecek parası olduğunu söyler. profesör önce bunu ciddiye almasa da, kankası albayın da teşvikiyle, Eliza'dan düzgün İngilizce konuşan, mükemmel bir lady yaratma işine girişir. Epey zor olur ama, filmin sonunda sadece bunu başarmakla kalmaz, rakipsiz bir şarlatan avcısı olduğunu iddia eden ve aristokratların bulunduğu bilumum mekanlarda sürekli boy gösteren sevimsiz bir macara Eliza'yi bir prenses olarak yutturmayı bile başarır. eh, orijinal Pygmalion hikayesinin aşk meşk boyutu da atlanmamıştır, film bu açıdan da mutlu sonla biter. [2]

Not: Film 1965 ve 1970 yılında Sadık Şendil’in senaryosuyla Ertem Eğilmez tarafından iki kez daha sinemaya uyarlanmıştır.


[1]  Pygmalion 1938 İngiliz yapımı romantik komedi filmidir. Pygmalion, İrlanda'lı oyun yazarı George Bernard Shaw'ın 1913 yılında yazdığı aynı adlı tiyatro eserinden uyarlanmıştır. Bu oyun da yine aynı adı taşıyan Yunan Mitolojisi'ne dayanıyordu. Bernard Shaw aynı zamanda senaryonun yazılmasına da katkıda bulunmuştur. Anthony Asquith'in filmin başrol oyuncusu Leslie Howard ile birlikte yönettiği bu satirik komedi filminin diğer önemli rollerinde, sinemaya yeni adım atmış olan Wendy Hiller ve Scott Sunderland oynamışlardır. Filmin kurgusunu ise o tarihte henüz yönetmenliğe geçmemiş olan David Lean yapmıştır. Filmin siyah beyaz görüntüleri Harry Stradling Sr.'a aittir. Üst tabakadan bir bilim adamı, ses bilimci ve konuşma hocası Henry Higgins (Leslie Howard) bataklıktan çıkaracağı kaba saba konuşan bir sokak kadınını (Wendy Hiller) kısa süre içinde büyüleyici bir sosyete gülü-ne dönüştüreceğine dair arkadaşı ile iddiaya girer ve sonunda yarattığı bu eserine aşık olur. Filmin/oyunun dayandığı Yunan Mitolojisi'nde ise, Kıbrıs'lı bir heykeltraş olan Pygmalion kendi yonttuğu bir heykele aşık oluyordu. Aralarında Bernard Shaw'un da bulunduğu senaryo ekibine En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü verilmişti. Film, en iyi film, en iyi erkek ve kadın oyuncu dallarında olmak üzere 3 dalda daha Akademi Ödülü'ne aday gösterilmişti. Venedik Film Festivali'nde ise Leslie Howard'a en iyi erkek oyuncu Volpi Kupası verildi. Eserin çok sayıda uyarlamaları yapılmıştır. Bunlardan en tanınmışı 1956 tarihli My Fair Lady adlı Broadway müzikali ve bundan uyarlanan aynı adlı 1964 tarihli müzikal filmdir. George Cukor'un yönettiği Audrey Hepburn ve Rex Harrison'lu bu technicolor film tam 8 Oscar kazanmıştı. http://tr.wikipedia.org/)
[2] sozluk.sourtimes.org 




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder