EŞREFPAŞALI (1966)

Yönetmen:Erdoğan Tokatlı
Yönetmen Asistanı: Çetin İnanç,
Senaryo:Safa Önal
Kamera: Mustafa Yılmaz
Yapım:Dadaş Film/Kadir Keseme




Oyuncular: Yılmaz Güney (Kudret), Nebahat Çehre (Ayşe), Kadir Savun (Ayı), Aydemir Akbaş (Ayı’nın yavrusu), Feridun Çölgeçen (Ali Bey), Ergun Köknar, Senih Orkan (Amcaoğlu), Erol Günaydın (Mıstık), Tuncer Necmioğlu (Fakülteli), Ali Şen (Halil), Özdemir Ayhan (Hasan), Atilla Ergün (Arnavut Kamil), Renan Fosforoğlu (Remzi), Faruk Panter (Ali Bey’in adamı), Rıza Pekkutsal, Muadelet Tibet (Şerife Abla), Dündar Aydınlı (Kabadayı), Zeki Sezer (misafir), Hakkı Haktan (Brekçi), Hicri Yılmaz, Müşerref Çapın (Ali Bey’in karısı), Şenay Koncay, Ahmet Koç (Garson), Giray Alpan, Ekrem Gökkaya, Çetin Başaran, Sevinç Pekin, Giovannbi Scognamillo

Konu: Fakir mahallenin zengin işadamların-dan Ali Bey (Feridun Çölgeçen) yoksul halkın evlerine gözünü dikmiştir. Amacı, evleri yıkıp ucuz fiyatla kapatacağı arsalar üzerine, Amerikalılarla ortak bir turşu fabrikası kurmaktır. Mahalle halkına evlerini boşaltmaları için para dağıtır. Mahallenin iri kıyım ünlü kabadayısı Hasan'ı (Özdemir Aydın) arkasına almıştır. Ali Bey'in Paris'te yaşayan kızı Ayşe (Nebahai Cehre), babasını ziyarete gelir. Evler boşaltılacaktır. Üç yıl hapiste yatıp çıkan mahallenin delikanlılarından Kudret (Yılmaz Güney), arsaların yok pahasına ele geçirilmesine karşıdır. Ayşe'yle tanışıp babası Ali Bey'i arar. Mahalledeki kahveye uğrar. Kahvede kabadayı Hasan'ın özel bir koltuğu vardır. Bu koltuğa oturmaya kimse cesaret edemez. Oturan dayağı yer. Kahvedekiler Kudret'i uyarırlar. Delikanlı kulak asmaz, çevresindekilerin meraklı bakışları arasında koltuğa gömülüp bacak bacak üstüne atar. Haber üzerine Hasan çıkagelir. Herkes Kudret'in feci bir dayak yiyeceğini düşünürken, delikanlı dev yapılı kabadayıyı bir güzel döver, Kudret'in şöhreti tüm mahalleye yayılır.
Ali Bey, evleri boşaltmaları için mahalle halkına baskı yapar. Meydanda topladığı ev sahiplerine, fabrika kurulup hizmete girdiğinde herkesin iş sahibi olacağı sözünü verir. Evlerin yıkılacağı gün, Kudret, Ali Bey'in adamlarıyla kapışır. Polis gelip, kavgacılarıkarakola götürür ve ifadelerini alır. Uyanık işadamı mahalle sakinlerine boş kâğıtlara imza artırmıştır. Serbest bırakılan Kudret, ev sahiplerini uyarır. Ali Bey dolandırıcıdır.

Bu olaydan sonra Ali Bey'le Kudret arasında amansız bir savaş başlar. Adamı, kaba-dayı Hasan'a başvurup, işini bozan Kudret'in ortadan kaldırılmasını emreder. Ali Bey'in diğer iki adamı, Fakülteli (Tuncer Necmioglu) ile Amcaoğlu (Senih Orkan), halkı kendi yanlarına çekmek için çeşitli vaatlerde bulunurlar. Karşılarına çıkan Kudret, her ikisini de mahalle ortasında döver. Şikayet üzerine ne-zarete atılan Kudreti, Ali Bey'in kızı Ayşe kurtarır. Kefil olmuştur. Kızının da düşmanından çıkması Ali Beyi çıldırtır, kızıyla tartışır.

Kandırıldıklarının halâ farkında olmayan mahalleli, evlerinden taşınırlar. Davasında yalnız kalan Kudret, direnir, evini boşaltmaz. Gizlice Ayşe'yle buluşup dertleşir. Onu anlayan yalnızca Ayşe'dir. Hasan'dan sonra Kudret’i Amcaoğlu ile Fakülteli arar. Silahlanıp onu öldüreceklerdir. Mahalle ortasında kanlı bir çarpışma dönerken, Amcaoğlu onu sırlından vurur. Ayşe, polislerle birlikte olay yerine geldiğine Kudret de yaralı olarak yerde, annesi başındadır. Ali Bey, dolandırıcılık suçuyla 20 yıla mahkûm olur. Kudret, iyileşir. Mahalleli, boşalttıkları evlerine kavuşur. “Agah Özgüç”

► Filmin senaryosu, çekime başlanmadan önce Aydın Engin tarafından yazıldı. Ancak çekim sırasında senaryoya eklemeler ve çıkarmalar yapılarak değiştirildi. Erdoğan Tokatlı ile Yılmaz Güney, film selinde Eşrefpaşalı'nın senaryosunu ortaklaşa yeniden yazdılar (Erdoğan Tokatlı’yla 10 Şubat 2004 tarihli konuşmamızdan). Ayrıca filmin video kaseti, Almanya'da Ulus Video kuru

mu tarafından Kudret adıyla çıkarıldı. (Agah Özgüç)