ÖLÜLER KONUŞMAZ Kİ (1970)

Senaryo, Yönetmen: Yavuz Yalınkılıç. Görüntü Yönetmeni: Mükremin Şumlu .Yapım: Objektif Film / Yavuz Yalınkılıç

Oyuncular: Sema Yaprak, Kerem Mertoğlu, Oya Evintan, Doğan tamer, Jirayir Çarkçı, Giray Alpan, Kerem Mertoğlu,  Sırrı Elitaş, Hayriye Gönül, Ali Çolpan, Aytekin Akkaya, Ahmet Sert

  *  Bazı korku motiflerini kullanan ama tam anlamayla korku türü içinde saylamayacak birkaç örneği saymazsak, Drakula Istanbul' da (1953) ve Şeytan (1974) filmleri bugüne dek Yesilçam'in yegane katıksız korku filmleri olarak soyulagelmiştir. Aslında Yavuz Yalınkılıç’ını 1970'de çektiği bir korku filmi olan Ölüler Konuşmaz ki , gösterime girdiği dönemde dikkat çekmediğini, sonradansa tamamen unu utulduğunu kayda geçirmek gerekiyor. Ölüler Konuşmaz ki (jenerikte adi Ölüler Konuşamaz ki olarak yazılıyor! ,

    Kasa baya yeni gelmiş genç bir çiftin (erkeği, Aytekin Akkaya canlandırıyor) faytonla tekinsiz bir malikaneye gitmesiyle beşliyor. Arabacı atları deli gibi sürmekte ve devamlı ayin 15'i olduğundan bahsetmektedir. Arabacı, genç çifti konaklayacakları malikaneye bırakıp, ücret bile almadan hemen oradan kaçar. 'Adem Bey'in Konağı' olarak anılan ve Adem Beyin vasiyeti üzerine ücretsiz otele dönüştürülmüş olan bu malikanede yalnızca karalara bürünmüş, Hasan adli bir kahya yaşamaktadır.

Hasan, eski sevgilisinin portresi olduğu anlaşılan bir tabloya adeta tapmaktadır. Genç çift, gece eve giren şapkalı, pardösülü garip bir adam tarafından öldürülür. Bu garip adam aslında civardaki mezarlıktan kalkmış bir hortlaktır. Hortlak, her ayin 15'inde ortaya çıkarak cinayetler islemektedir. Kasabaya yeni atanan öğretmen Sema da ayni Ma likaneye yerleşir ve ayni dehşete maruz kalır. Mezardan kalkmış ölü, finalde, Kuran'dan ayetler okuyan bir hoca ve ellerinde küçük Kuran'lar tutan destekçileri tarafından köseye sıkıştırılacaktır. Filmde vampir kelimesi geçmese ve hortlak ke limesi kullanılsa da imamın "Bilirsiniz bu hikayeler Balkan memleketlerinde geçer.    Biz Varnalıyız." girişiyle başlayan ve "yasayan ölülerle" ilgili bir anısını aktardığı sahne, vampir olasılığını akla getirmektedir. Zaten Oraeula filmlerini satan açılış sekanslarının yansıra hortlagin "Duydunuz mu? Bizimkilerin sesi" repliği de, Oraeula'daki ünlü "Dinleyin! Gecenin çocukları ..." repliğini anımsatmaktadır. Mezardan kalkmış ölünün gayri-ihtiyari gülünç ve durmak bilmeyen kahkahalarının, filmin esas zaafı olduğu söylenebilir, zaaf listesine klasik dönem Amerikan korku filmlerinde olduğu gibi, gereksiz yere komedi unsuru sağlayan bir yan karakterin varlığı da eklenebilir.

    Öte yandan Ölüler Konuşmaz ki' de zaman zaman bir hayli takdire say? bir maharet de sergilenmiyor değil. üzerlikle bazı sahnelerde duvar aynalarının kullanımı oldukça dikkat çekici. Mezardan kalkmış ölünün, gecenin karanlığında camların dışında göründüğü sahne, açıkçası Nosferatu' daki (1922) benzer bir sahneyi anımsatıyor. Bariz devamlılık sorunlarinin ve konunun gelişimindeki 'boşlukların' (örneğin karalar içindeki adam ve tapındığı tablonun konu açısından nereye oturduğu hiçbir zaman belli olmuyor) ise bir bakış açısına göre filmi n genel havasına katkı yaptığı düşünülebilir; hatta filmini bu açıdan ayni dönemin bazı ay riski italyan korku filmlerini anımsattığı da bir gerçek. Televizyon kanallarımızda simdi ye dek yalnızca bir-iki kez gösterildiği söylenen ama esas itibariyle yıllardır film deposu raflarında tozlanmaya yüz tutmuş Ölüler Konuşmaz kinin artık yeniden keşfedilmesi gerekiyor.

(Kyn: Gece Yarısı Sineması - Sadi Konuralp
KIŞ 2002 Sayı 12