SÖZDE KIZLAR (1924)

Senaryo ve Yönetmen Muhsin Ertuğrul (Peyami Safa’nın aynı adlı romanından)

Operatör Cezmi Ar

Yönetmen Yardımcısı Kemal Küçük

Kurgu Muhsin Ertuğrul

Yapım Kemal Film / Kemal ve Şakir Seden

Oyuncular: Helena Artinova (Hizmetçi, Belma), Behzat Haki Butak (Behiç), Jenya Gordenskaya (Mebrure), Moris, Refik Kemal Arduman, Gavros Tolayan, Moris Panayota, M. Kemal Küçük, Kadri Ögelman, Maurice Méa Toloyan, Komik Ali Rıza, Madam Panoyata,

Filmdeki karakterler:

MEBRURE: Babasını küçük yaştan beri görmeyen, babasını bulmak için Anadolu’daki isyanlar sebebiyle İstanbul’a göç eden, bir genç kız.

BEHİÇ: Yakışıklı, zevkli, delikanlı birisi. Kızları vaadlerle kandırmaya çalışan hatta çoğunu kandıran birisidir.

BELMA: Köşkte çalışan ve Behiç’in tuzağına düşmüş hizmetçidir.

NAZMİYE HANIM: Nafi bey’in kızı, köşkün sahibi ve eğlenceye düşkün biri.

KONU: Yunanlıların batı Anadolu’ya işgali üzeri İstanbul’a gelen mebrure burada uzaktan akrabaları Nafi Bey’lerde kalır. Onun İstanbul’a geliş sebebi işgalcilerin zulmünden kaçıp bu ailenin yanına, himayesi altına sığınmaktan çok, Anadolu’da iken kaybettiği babasından haber almak içindir. Ancak Mebrure İstanbul’da hiçte ümit etmediği meselelerle karşı karşıya kalır. Nafi Bey’in ölümünden sonra Nazmiye hanım’ın idaresine giren köşk sosyetenin zevk ve eğlenti yeri olmuştur. Burada sık sık danslı, içkili eğlenceler kabuller düzenlenmektedir. Mebrure be eğlencelerde elinden geldiğince uzak durmaya çalışır ve arada fırsat buldukça Muharicin idaresine uğrayarak babasını sorar. Mebrure için bir diğer meselede Nazmiye hanım’ın oğlu Behiç’tir. Yakışıklı, zevkli ve fırsatçı bir delikanlı olan Behiç, köşke gelen diğer kızlar gibi Mabruriye’yi de tuzağına düşürmek iste-mektedir. Behiç isteğini gerçekleştirmek için Mebrure’ye bir takım vaadetlerde bulunmuştur. Behiçin vaadetlerine bir ara kanan, hatta onun evlenme teklifi karşısında tereddüde düşen mebrure, Belma’nın araya girmesiyle aldatılmaktan kurtulur. Belma ona Behiç’le ilişkisini, bu ilişki sonucunda’’gayri meşhur’’ bir çocuğun olduğunu, çocuğun Behiç tarafından diri diri gömüldüğünü anlatır. Daha sonra olayları zabıtaya aksettiren bir mektubu mebrure’ye veren Belma intiharla hayatına son verir. Bu meselenin etkisiyle Behiç’ten uzaklaşan Mebrure, arkadaşı fahri ile birlikte haber aldığı babasının yanına Amasya’ya gider.

► Peyami Safa’nın bu eseri, tip seçimindeki ustalığı, musiki ve edebiyat verilerinin mükemmelliği açısından sinemaya yatkın bir eser gibi görünüyordu. Ancak sinemaya uyarlanmasında oldukça emek ve ustalık isteyen bu eser, Muhsin Ertuğrul tarafından tam olarak canlandırılamamıştır. 

Bu filmin çekiminden sonra fabrika’ya müdür olarak atanan görevli, Kemal Film’den işgal etmiş olduğu pavyondan kısa sürede çıkmasını ister ve sonra isteğe zamanında cevap vermeyen Kemal Seden’e ait bu şirketin tüm eşyaları sokak ortasına atılır. 

Not: Film bugün kayıp filmler listesinde yer almaktadır.