Powered By Blogger

4 Mayıs 2015 Pazartesi

FINDIKÇI GELİN (1954)



Yönetmen Orhan Elçin
Senaryo Vehbi Belgil
Müzik Metin Bükey
Operatör Kosta Psaros 

Yapım Erman Film Hürrem Erman 

Oyuncular: İsmail Dümbüllüoğlu, İnci Birol, Gazanfer Özcan, Dursune Şirin
Konu: Çevresindeki erkeklere mavi boncuk dağıtan bir gelinin güldürüsü.

EVLAT ACISI “HİCRAN” (1954)


Senaryo ve Yönetmen Avni Dilligil
Foto Direktörü Manasi Filmeridis
Müzik Şükrü Tunar, Cemal Cümbüş, İsmail Şençalar
Yapım Star Film
Şarkılar: Haydar Tatlıay


Oyuncular: Fikret Hakan, İnci İzmirli, Bülent Oran, Belkıs Fırat, Kenan Pars, Salih Tozan, Leyla Altın, Muazzez Arçay, Şevki Artun, Muazzez Asma, Feridun Çölgeçen,


Konu: Bir aile dramını anlatan film.

ECEL KÖPRÜSÜ (1954)


Yönetmen Selahattin Burçkin
Senaryo Adnan Tahir
Görüntü Yönetmeni Enver Burçkin
Yapım Burç Film / Selahattin Burçkin


Oyuncular: Neriman Köksal, Nevin Aypar, Mahir Özerdem, Kenan Pars, İhsan Aşkın, Faik Coşkun, Behzat Balkaya, Fadıl Karan


Konu: Boğulma üzere olan bir kadını kurtarıp onunla ilişki kuran evli bir balıkçının öyküsü.

DÜŞEN KIZLAR (1954)


Senaryo ve Yönetmen Muharrem Gürses
Foto Direktörü Cezmi Ar
Yapım Işık Film / Agop Fındıkyan


Oyuncular: Ali Üstüntaş, Nevin Aypar, Bülent Ufuk


Konu: Kötü yola düşürülen üç masum kızın öyküsü.


DÜMBÜLLÜ TARZAN (1954)

Senaryo ve Yönetmen Muharrem Gürses
Foto Direktörü Coni Kurteşoğlu
Yapım Halk Film / Fuat Rutkay


Oyuncular: İsmail Dümbüllü, Tevhit Bilge, Aziz Basmacı, Zeki Alpan, Zeki Alpan, Mualla Kaynak, Kaynak, İhsan Balkır, Salih Tozan, Mürüvvet Sim, Dursune Şirin, Nuri Genç

Konu: Büyük kentteki bir serüvenin güldürüsü.


ÇILGINLAR EHENNEMİ (1954)



Senaryo ve Yönetmen Şinasi Özonuk
Kamera Manasi Filmeridis
Yapım Işık Film / Agop Fındıkyan 


Oyuncular: Benli Belkıs, İsmail Galip Arcan, Eşref Kolçak, Gülderen Ece, Kadir Savun, Annie Ball 

Konu: Beyaz zehir kaçakçılarıyla, bir rastlantı sonucu aralarına karışan bir şoförün macerası.


ÇALSIN SAZLAR OYNASIN KIZLAR (1954)


Senaryo ve Yönetmen Şinasi Özonuk
Kamera Manasi Filmeridis
Yapım Işık Film / Agop Fındıkyan


Oyuncular: Benli Belkıs, İsmail Galip Arcan, Eşref Kolçak, Gülderen Ece, Kadir Savun, Annie Ball


Konu: Beyaz zehir kaçakçılarıyla, bir rastlantı sonucu aralarına karışan bir şoförün macerası.

CİNGÖZ RECAİ (1954)




 Senaryo ve Yönetmen: Metin Erksan
Eser Server Bedii
operatör Fethi Mürenler
Yapım Atlas Film / Nazif Duru
(Atlas Film Stüdyosunda çevrilmiş ve seslendirilmiştir )

 Scrip: Mesude Özkılıç, Aksesuar: Nazım Akbulut, Montaj, Senkron: Zafer Davutoğlu, Laboratuar: M. Skarpetis, Recai Karataş, Dekor İnşaatı: Mazhar Eröz, Dekorlar: Mümtaz Yener, Ses Operatörü: Lâmi Kâmil, 

 Oyuncular: Turan Seyfioğlu, Neriman Köksal, Avni Dilligil, Emine Engin, Pola Morelli, Fikret Hakan, Belkıs Fırat, Kadir Savun, Kenan Pars, Şükran Süley, Nubar Terziyan, Şevki Artun 

 Konu: Film narkotik sorunu ile ilgilidir. Uyuşturucu kaçakçılığıyla ilgilenen narkotik şubenin polislerine filmin kahramanı Cingöz Recai de dışarıdan yardım etmektedir. Film, İstanbul'da eroin imalathanelerinin imha edilmesiyle biten hareketli, dinamik, esrar ve heyecan dolu bir serüveni anlatır. 

  Metin Erksan’ın ilk filmi olan "Âşık Veysel'in Hayatı" (Karanlık Dünya) filmi sansür kurulunun hışmına uğrayınca, başka film çekemeyeceğini düşünür. Metin Erksan bu kaygıyı taşırken yapımcısı, eline Peyami Safa'nın Server Bedi adıyla yazdığı "Beyaz Cehennem" adlı romanını verir.
 Peyami Safa'nın o yıllarda antikomünist olarak tanınması Metin Erksan'ı bir başka derin düşüncenin içine iter. Çünkü "Âşık Veysel'in Hayatı'nın başına gelenler bellidir. Filmin oyuncularından bir kısmı gizli Komünist Partisi'nin üyesi olduğu için filmin sansürle takışmaları daha da uzamıştır. Genç yönetmen böyle olaylı bir filmden sonra Peyami Safa'nın kendisiyle çalışmak istemeyeceğini düşünür ise de Peyam Safa; "Metin Bey ben sizin isminizi duyunca çok sevindim. Siz bu filmi çekmekten vazgeçerseniz, ben de kitabımı vermem, geri alırım.” der. Ve Peyami Safa’dan tam destek alınarak filme başlanır. 

 Ancak, Metin Erksan bu ikinci filmiyle de kendisini sansür kurulunun karşısında bulur: 

  “Filmde sansürle karşı karsıya kalan iki sahne vardı. Filmin ortalarında polisler eroincilere baskın düzenliyor. Ben bu sahne için Tophane'den yirmi-otuz tane eroinman getirttim. Polis filmde bunları yakalıyor. Deneyimli polis hafiyesi Mehmet Rıza bu baskın sırasında Cingöz Recai ile karşılaşıyor ve şöyle diyor: 'Bizim meslek çok güzel ama, bazen de çok acı verici. Bunları yakalamakla ne olacak? çok güzel ama, bazen de çok acı verici. Bunları yakalamakla ne olacak? 

 Bunlar zavallı. Asıl ejderhanın başını, bunlara eroini getireni yakalamak lazım. Yoksa eroin içeni yakalamak mesele değil. Bir polis yaptığı işi eleştiriyor.” Sansür kurulu bu sahneye itiraz etli. Bir de filmin sonuna itiraz gelir. Ben filmi şöyle bitirmiştim. Narkotik şube polisleri İstanbul'daki eroin imalathanelerine baskı düzenleyip buraları çökertiyor. Eroin mafyasının şeflerinden biri Ankara'ya telefon ediyor. Ankara'da arkası dönük olarak koltukla oturan ama, karşı duvarda Atatürk'ün fotoğrafı bulunan bir odada olan adam telefonu açıyor. Ben bu kolluk ve Atatürk fotoğrafıyla bu odanın resmî bir oda olduğunu vurgulamak istedim. Adam yüzü görünmeden telefon ahizesini alır ve İstanbul'dan arayan adamın 'Bütün imalathaneler çöktü' mesajına 'Bir daha bana telefon etme' diyerek cevap verir.” 

 Sansür kurulu bu sahneye de taktı. Peyami Beye söyledim. 'Ben bir iki yere telefon edip durumu öğreneyim' dedi. Sonra beni aradı. 'Kesecekler Metin Bey, üstüne gitmeyin.' dedi. Gençlik yıllarım olduğu İçin üzerine gidemedim ne yazık ki. (Birsen Altıner “Metin Erksan Sineması) 



CANLI KARAGÖZ “MİHRİMAH SULTAN”*” (1954)


Senaryo ve Yönetmen Muharrem Gürses
Foto Direktörü Coni Kurteşoğlu
Yapım Halk Film Fuat Rutkay


Oyuncular: Adil Güldürücü, İsmail Dümbüllü, Muhterem Nur, Tevhit Bilge, Deniz Tanyeli, Halide Pişkin, Hulusi Kentmen


KONU: Mihrimah Sultan'la Karagöz'ün güldürüsü.


__________________________________

“*” Mihrimah Sultan, (1522–1578) Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın tek kızı ve 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetiminde önemli bir rol oynamış bir prenses sultan.
Mihrimah Sultan 1522 yılında Topkapı Sarayı 'nda doğdu. Mihrimah Sultan'ın doğumundan 2 yıl sonra da Hürrem Sultan, Kanuni Sultan Süleyman'ın ölümünden sonra yerine geçecek olan diğer çocuğu II. Selim'i dünyaya getirdi. Kanuni Sultan Süleyman Mihrimah Sultan'ı çok sever, bütün isteklerini yerine getirirdi. Mihrimah Sultan çok iyi yetişti ve çok iyi bir eğitim gördü. Babasıyla birlikte savaş meydanlarında görüldüğü söylenir.

1539 yılında 17 yaşındayken Diyarbakır valisi Rüstem Paşa'yla evlendi. Düğün töreni iki küçük erkek kardeşi Bayezid ve Cihangir'in sünnet düğünüyle birlikte At Meydanı'nda (bugünkü Sultanahmet Meydanı) büyük şölenlerle kutlandı. Rüstem Paşa bu evlilikten sonra sadrazam oldu ve 1544-1561 yılları
arasında 2 yıllık bir süre hariç kesintisiz sadrazamlık yaptı. Mihrimah Sultan yaşamı boyunca devlet işlerinde çok söz sahibi oldu. Babasını Malta'ya sefer düzenlemeye ikna etmek için kendi parasıyla 400 gemi yaptıracağına söz verdiği bile söylenir. Annesi Hürrem Sultan gibi Lehistan kralı II. Zygmunt'la yazışmalar yaptı. Çok büyük bir servet sahibi oldu.

Mimar Sinan'a İstanbul'un Üsküdar semtinde cami Üsküdar İskele Camii, medrese, ilkokul ve hastaneden oluşan büyük bir külliye yaptırdı. Ayrıca 1562-1565 yılları arasında gene Mimar Sinan'a İstanbul'un Edirnekapı semtinde cami, çeşme, hamam ve medreseden oluşan Mihrimah Sultan Camii ve külliyesini yaptırdı.

Annesi 1558 yılında öldükten sonra babasına annesinin oynadığı danışmanlık rolünü oynadı. 1566 yılında babası öldükten sonra yerine geçen erkek kardeşi II. Selim'in saltanatı boyunca da danışmanlığını sürdürdü. Anneleri Hürrem Sultan ölmüş olduğu için kardeşi için adeta bir Valide Sultan rolünü oynadı.

BULGAR SADIK (1954


Yönetmen Lütfü Ömer Akad
Senaryo Osman F. Seden “*” 

(Murat Sertoğlu’nun aynı isimli romanından)
Filmi Çeken Kriton İlyadis
Yapım Kemal Film/ Osman F. Seden

(Erman Film stüdyosunda hazırlan-mış ve seslendirilmiştir. )


Kamera Muavini: Kenan Kurt, Aksesuar: Cumhur Özcan, Doğan Aydın, Senkron-Montaj: Turgut İnangiray, Negatif Montaj: Gani Maraşlı, Laboratuar: Semih Pekgöz, Sesleri Alan: Rauf Tözüm, Prodüksiyon Müdürü: Yüksel Tanık, Muavini: Hüseyin Sarıkaya, Işıklar: Necati İltaç, Ar Direktör: Remzi Türemen, Dekorlar: Zare Cirityan.

Oyuncular: Turan Seyfioğlu (Bulgar Sadık), Fatma Andaç (Zehra), Mahir Özerdem (Yzb. Avni), Eşref Vural (Osman Çavuş), Atıf Kaptan (Sandaneski), Rıza Tüzün (Rüştü Paşa), Şevki Artun, Sadettin Erbil, Semiramis, Eşref Vural, Hasan Ceylan, Nubar Terziyan, Mehdi Yeşildeniz, Kemal Tözem, Asım Nipton

Konu: Film, 1910 yılında Osmanlı Devleti'nin Rumeli İlinde Türk köylerine kanlı baskınlar veren Balkan çetelerine karşı kahramanca direnen Bulgar Sadık'la Osman Çavuş'un hikayesi anlatılmaktadır. Fılmin konusu, Mehmet Sadık adlı bir serüvencinin Balkan Savaşı'ndan önceki yıllarda sınır boylarında geçirdiği, sonradan ilk kez 1930'Iarda yazılmış ve aynı yıllarda yayınlanmış serüvenlerden esinlenerek yazılmıştı. Halk arasında adı Bulgar Sadık olan Mehmet Sadık küçük çeteleri izleyen Türk askerlerine kılavuzluk yapmaktadır


___________________________________

“*” Osman Fahir Seden’in yapımcılığını ilk kez olarak üstlendiği 3 filmden biridir. Diğer ikisi aynı yıl çevrilen ", "Vahşi Bir Kız Sevdim" ile "Karagöz ile Hacıvat’dır (Kanlı Nigar)". Seden, bu filmde de bir yenilik yapmayı amaçlamıştı. Acaba birbirine benzeyen iki kişi aynı karede nasıl karşı karşıya durabilecektir? Lütfi Ö. Akad, bu yeniliği de şöyle anlatıyor:

Bulgar Sadık, onu Osman okumuş, dergi gibi bir şey çıkıyordu, orada okumuş. Oturduk, bu film olur dedik. Senaryosunu yine o yazdı. Ben artık senaryoyla uğraşmıyordum. 3 Bulgar Sadık tam bir yapımcı filmidir. Konusunu romandan almadı, hikayeyi kendi yazdı, oldukça başka bir hikaye yazdı. Senaryosunu da kendi yazdı. Filmde birbirine benzeyen iki kişi var. Filmin kahramanı bir Türk, Bulgar Sadık. Kendi. sine benzeyen bir Bulgar'ın kıyafetine bürünüyor. Şunu denedik; birbirine benzeyen iki insanın karşı karşıya gelmesini. Bu film, geliştirilm kurgu ve dinamik sinema yanı bakımından değerlendirilebilir. Burhan Arpad, Alman Dostları Demeği'nin başkanıydı. Jüri, filmi halkla birlikte seyretmişti. Sinemadan çıkarken, seyircilerden birinin 'film gibi film' dediğini duydum. Halkın tuta
bileceği, akıcı bir macera filmiydi. (Gülşah Nezaket “Türk Sinemasında Düet” syf, 135)

BOZKURT OBASI (1954)


Senaryo ve Yönetmen Sami Ayanoğlu
Foto Direktörü Cezmi Ar
Yapım Sonku Film Cahide Sonku


Oyuncular: Orhon Murat Anburnu, Sami Ayanoğlu, Neşe Yulaç, Reha Yurdakul, Atıf Kaptan, Atıf Avcı, Reşit Baran, Jeyan Mahfi Tözüm, Aliye Rona, Behzat Butak, Danslar: Nimet Alp


Konu: Eski Türklerin yaşamından alnmıış bir cengaverliğin öyküsü.

BİR ŞOFÖRÜN HAYATI (1954)

Yönetmen Muharrem Gürses
Senaryo Neriman Aykut
Foto Direktörü Manasi Filmeridis
Yapım Omay Film Ömer Aykut


Oyuncular: Sabahat Akıner, Kudret Karadağ, Belkıs Fırat, Adnan Uygur, Muzaffer Nebioğlu, Adil Güldürücü, Mualla Sürer, Ersun kazançel


Konu: Bir şoförün çıkarsız aşkının anlatıldığı bir film

BAYRAM GECESİ (1954)


Yönetmen Esat Özgül
Kamera Manasi Filmeridis
Yapım Anadolu Film /Esat Özgül


Oyuncular: İsmail Dümbüllü, Halide Pişkin, Muzaffer Nebioğlu


Konu: Dümbüllü ve Halide Pişkin’in güldürüsü