Araştıran ve Derleyen: Yalçın ÖZGÜL 2024 Şubat ayı sonuna kadar Blog'a aktarılan film sayısı 7642 adet olmuştur. Film aktarımı devam ediyor.
1 Ekim 2015 Perşembe
30 Eylül 2015 Çarşamba
BEN KAHPE DEĞİLİM (1959)
Senaryo ve Yönetmen Agâh Hün
Fotoğraf Direktörü Manasi Filmeridis
Yapım Lale Film / İlhan Filmer
Müzik: Nedim V. Otyam, Sesleri Alan: Nihat Sevinç , Senkron: Mustafa Kent, Negatif Montaj: Alis Serabyan, Laboratuvar: İbrahim Üstüner, Montaj: İsak Dilman, Reji Asistanı: Fehmi Tengiz, Operatör Asistan: Mustafa Gür, Prodüksiyon Aistanı: Memduh Karakaş,
Oyuncular: Sadri Alışık (Ahmet), Muhterem Nur (Ayşe), Nazım İnan (Osman), Hikmet Serçe (Selma), Rüya Gümüşata (Rüya), Faik Coşkun (İhsan), Nezhat Tanyeri (Ahmet’in annesi), Leman Akçatepe (ev sahibi)
Konu: Evli bir kadının sevgilisiyle İstanbul’a kaçışının dramatik öyküsü.
Fotoğraf Direktörü Manasi Filmeridis
Yapım Lale Film / İlhan Filmer
Müzik: Nedim V. Otyam, Sesleri Alan: Nihat Sevinç , Senkron: Mustafa Kent, Negatif Montaj: Alis Serabyan, Laboratuvar: İbrahim Üstüner, Montaj: İsak Dilman, Reji Asistanı: Fehmi Tengiz, Operatör Asistan: Mustafa Gür, Prodüksiyon Aistanı: Memduh Karakaş,
Oyuncular: Sadri Alışık (Ahmet), Muhterem Nur (Ayşe), Nazım İnan (Osman), Hikmet Serçe (Selma), Rüya Gümüşata (Rüya), Faik Coşkun (İhsan), Nezhat Tanyeri (Ahmet’in annesi), Leman Akçatepe (ev sahibi)
Konu: Evli bir kadının sevgilisiyle İstanbul’a kaçışının dramatik öyküsü.
BEN BİR GÜNAHSIZIM (1959)
Yönetmen Lütfi Ö. Akad
Senaryo Hamdi Değirmencioğlu
Görüntü Yönetmeni Şevket Kıymaz
Yapım Ümit Film / Tuğrul Kayadelen, Selçuk Kaskan
Oyuncular: Muhterem Nur, Hadi Hün, Hüse-yin Kaşif, Asım Nipton, Leman Tekmen
Konu: Nesrin (Muhterem Nur) fabrikatör kocası Murat (Hadi Hün) ve oğulları Bülent ile boğazda yaşayan mutlu bir evliliği olan bir kadındır. Evliliklerinin sekizinci yılını kutladıkları günlerde kayın validesi (Leman Tekmen) oğlunun evine yerleşir. Kayınvalidenin eve yerleşmesi ile iftiralar, kazalar, felaketler birbirini izler. Koca fabrikada kazan patlaması sonucu kör kalır, kör koca karanlık bir ev gibidir, sevilebilir mi? diyerek karısının bütün yalvarmalarına rağmen evi terk eder, sokakta yaşamaya başlar.
Ardından kocasının arkadaşı tarafından tecavüze uğrayan Nesrin pencereden düşerek kötürüm kalır. Oda Darülacezeye sığınır. Aileyi bu felaketlerden yatılı okuyup doktor olan oğulları Bülent kurtaracak, anne ve babasını yeniden bir araya getirecektir.
Senaryo Hamdi Değirmencioğlu
Görüntü Yönetmeni Şevket Kıymaz
Yapım Ümit Film / Tuğrul Kayadelen, Selçuk Kaskan
Oyuncular: Muhterem Nur, Hadi Hün, Hüse-yin Kaşif, Asım Nipton, Leman Tekmen
Konu: Nesrin (Muhterem Nur) fabrikatör kocası Murat (Hadi Hün) ve oğulları Bülent ile boğazda yaşayan mutlu bir evliliği olan bir kadındır. Evliliklerinin sekizinci yılını kutladıkları günlerde kayın validesi (Leman Tekmen) oğlunun evine yerleşir. Kayınvalidenin eve yerleşmesi ile iftiralar, kazalar, felaketler birbirini izler. Koca fabrikada kazan patlaması sonucu kör kalır, kör koca karanlık bir ev gibidir, sevilebilir mi? diyerek karısının bütün yalvarmalarına rağmen evi terk eder, sokakta yaşamaya başlar.
Ardından kocasının arkadaşı tarafından tecavüze uğrayan Nesrin pencereden düşerek kötürüm kalır. Oda Darülacezeye sığınır. Aileyi bu felaketlerden yatılı okuyup doktor olan oğulları Bülent kurtaracak, anne ve babasını yeniden bir araya getirecektir.
BEKLENEN BOMBA (1959)
Senaryo ve Yönetmen Muharrem Gürses
Görüntü Yönetmeni Manasi Filmeridis
Yapım Pesen Film / Nevzat Pesen
Oyuncular: Eşref Kolçak, Neriman Köksal, Ahmet Tarıkı Tekçe, Hadi Hün, Mehmet Özekit, Danslar: Melike El Cemalı, Sadri Karan,
Konu: Kurtuluş savaşı sırasında geçen bir kahramanlık öyküsü.
Görüntü Yönetmeni Manasi Filmeridis
Yapım Pesen Film / Nevzat Pesen
Oyuncular: Eşref Kolçak, Neriman Köksal, Ahmet Tarıkı Tekçe, Hadi Hün, Mehmet Özekit, Danslar: Melike El Cemalı, Sadri Karan,
Konu: Kurtuluş savaşı sırasında geçen bir kahramanlık öyküsü.
BAĞRIYANIK (1959)
“Leyla ile Mecnun”
Yönetmen Baki Çallıoğlu
Senaryo Ahmet Hamdi Akata
Kamera Yılmaz Gürbüz
Müzik Baki Çallıoğlu
Yapım Çallı Film / Baki Çallıoğlu
Oyuncular: Saltuk Kaplangı Ahmet), Özcan Tekgül, Fatma Girik (Fatma), Kemal Edige, Özcan Bilge, Kudret Şandra, Nuri Genç, Cahit Gürkan, İclal Genç, Emel Tunases, Yasemin Alev
Konu: İstanbul'un fakir semtlerinden birinde yaşayan manav Ahmet aynı zamanda bir üniversite öğrencisidir. Okuyup önemli mevkilere gelmek hayaliyle boş kaldığı anlarda arabasına doldurduğu karpuzları sokak sokak gezerek satmaktadır. Bu gezileri sırasında Fatma adında bir kızla tanışır ve ona aşık olur. Fatma'da fakir bir kızdır. Ailesi zengin bir damat adayı aramaktadır. Böylece fakirlikten kurtulacaklarını düşünmektedir
Yönetmen Baki Çallıoğlu
Senaryo Ahmet Hamdi Akata
Kamera Yılmaz Gürbüz
Müzik Baki Çallıoğlu
Yapım Çallı Film / Baki Çallıoğlu
Oyuncular: Saltuk Kaplangı Ahmet), Özcan Tekgül, Fatma Girik (Fatma), Kemal Edige, Özcan Bilge, Kudret Şandra, Nuri Genç, Cahit Gürkan, İclal Genç, Emel Tunases, Yasemin Alev
Konu: İstanbul'un fakir semtlerinden birinde yaşayan manav Ahmet aynı zamanda bir üniversite öğrencisidir. Okuyup önemli mevkilere gelmek hayaliyle boş kaldığı anlarda arabasına doldurduğu karpuzları sokak sokak gezerek satmaktadır. Bu gezileri sırasında Fatma adında bir kızla tanışır ve ona aşık olur. Fatma'da fakir bir kızdır. Ailesi zengin bir damat adayı aramaktadır. Böylece fakirlikten kurtulacaklarını düşünmektedir
AŞKIN KUDRETİ (1959)
Senaryo ve Yönetmen: Suphi Kaner
Yapım Uyanık Film / Gönül Güler
Oyuncular: Şenol Şenay, Özkan Yılmaz, Mehmet Özeket, Sadettin Erbil, Gazeller: Kaplan Tarsuslu, İsmail Demirdoven
Konu: Yerli Hint Yapımı “AWARA” (Avare) “*” filminin yerli versiyonu
_____________________________
“*” Ülkemizdeki film piyasasını sarsan, görülmemiş bir ilgi ve hasılat rekorları kıran bir film. Dünya ve ülkemiz film seyircisini Hint sineması ve filmleri ile tanıştıran ilk film. Orijinali 6 saat süreli imiş. Bizde önce 4 saate kısaltmışlar, sonra da 2 buçuk saate indirmişler. 1951 yapımı. Baş rollerde fakir tatlı serseri rolünde RAJ KAPOOR, zengin kızı rolünde NERGİS. Ve onların aşkı .
Yapım Uyanık Film / Gönül Güler
Oyuncular: Şenol Şenay, Özkan Yılmaz, Mehmet Özeket, Sadettin Erbil, Gazeller: Kaplan Tarsuslu, İsmail Demirdoven
Konu: Yerli Hint Yapımı “AWARA” (Avare) “*” filminin yerli versiyonu
_____________________________
“*” Ülkemizdeki film piyasasını sarsan, görülmemiş bir ilgi ve hasılat rekorları kıran bir film. Dünya ve ülkemiz film seyircisini Hint sineması ve filmleri ile tanıştıran ilk film. Orijinali 6 saat süreli imiş. Bizde önce 4 saate kısaltmışlar, sonra da 2 buçuk saate indirmişler. 1951 yapımı. Baş rollerde fakir tatlı serseri rolünde RAJ KAPOOR, zengin kızı rolünde NERGİS. Ve onların aşkı .
AŞKIN GÖZYAŞLARI “ŞOFÖR ÖMER” (1959)
Senaryo ve Yönetmen Nejat Saydam
Görüntü Yönetmeni Kosta Psaros
Yapım Kervan Film / Ümit Utku
Oyuncular: Muhterem Nur (Gül), Ahmet Tarık Tekçe (Turgut), Kemal Kan (Ömer), Aysel Tanju, Semih Sezerli, Necdet Tosun, Asım Nipton, Hadi Hün Şevket Bey), Dursune Şirin
Konu: Aynı köşkte büyüyen kimsesiz Ömer ile köşkün sahibinin kızı Gül çocukluklarından beri birbirini seven iki gençtir. Gülün babası Şevket Bey işleri bozulup iflasın eşine gelince, Gül babasını kurtarmak amacı ile zengin bir adam olan Turgut ile evlenecek, Ne varki ne Turgut nede babası sözlerinde durmayacaktır.
Görüntü Yönetmeni Kosta Psaros
Yapım Kervan Film / Ümit Utku
Oyuncular: Muhterem Nur (Gül), Ahmet Tarık Tekçe (Turgut), Kemal Kan (Ömer), Aysel Tanju, Semih Sezerli, Necdet Tosun, Asım Nipton, Hadi Hün Şevket Bey), Dursune Şirin
Konu: Aynı köşkte büyüyen kimsesiz Ömer ile köşkün sahibinin kızı Gül çocukluklarından beri birbirini seven iki gençtir. Gülün babası Şevket Bey işleri bozulup iflasın eşine gelince, Gül babasını kurtarmak amacı ile zengin bir adam olan Turgut ile evlenecek, Ne varki ne Turgut nede babası sözlerinde durmayacaktır.
AŞKIN ACILARI (1959)
Senaryo ve Yönetmen Hüseyin Kaşif
Görüntü Yönetmeni Lazar Yazıcıoğlu
Yapım Hedef Film / Refik Ünkan
Oyuncular: Muhterem Nur, Ahmet Mekin, Nezihe Becerikli, Atıf Kaptan, Salih Tozan
Konu: Ailelerin karşı çıkmaları nedeniyle evlenemeyip ölümde birleşen iki talihsiz aşığın öyküsü.
Görüntü Yönetmeni Lazar Yazıcıoğlu
Yapım Hedef Film / Refik Ünkan
Oyuncular: Muhterem Nur, Ahmet Mekin, Nezihe Becerikli, Atıf Kaptan, Salih Tozan
Konu: Ailelerin karşı çıkmaları nedeniyle evlenemeyip ölümde birleşen iki talihsiz aşığın öyküsü.
AŞK RÜYASI (1959)
Yönetmen Hulki Saner
Senaryo Sadık Şendil “*”
Görüntü Yönetmeni Kriton İlyadis
Yapım Sanat Film/Hulki Saner
Oyuncular: Muzaffer Tema, Muhterem Nur, Suphi Kaner, Muazzez Arçay, Ahmet Tarık Tekçe, Nilüfer Sezer ve Selahattin İçsel
Konusuna gelince… Sabrina filmini seyreden yaşı müsait beyler ve bayanlar, görmeyenlere anlatsın. Kısa bir ipucu: Televizyon dizisi olarak izlediğimiz “Bir İstanbul Masalı” dizisinin benzeri bir film. Zaten bu dizi de bahsi geçen Sabrina filminden kopya
___________________
“*” Türk sinemasında örneğini sıkça göreceğimiz, yabancı filmlerden uyarlama senaryoların, beyaz perdeye aktarma işlemlerinin moda olduğu dönemlerde, Sadık Şendil filmin senaryosunu; Amerikalı yönetmen Billy Wilder’in (1906-2002) 1954 Yapımlı ve baş rollerini Humphrey Bogart (1899-1957), Audrey Hepburn (1929-1993), William Holden’ın (1918-1981) oynadığı “Sabrina” filminden esinlenerek yazmıştır.
Senaryo Sadık Şendil “*”
Görüntü Yönetmeni Kriton İlyadis
Yapım Sanat Film/Hulki Saner
Oyuncular: Muzaffer Tema, Muhterem Nur, Suphi Kaner, Muazzez Arçay, Ahmet Tarık Tekçe, Nilüfer Sezer ve Selahattin İçsel
Konusuna gelince… Sabrina filmini seyreden yaşı müsait beyler ve bayanlar, görmeyenlere anlatsın. Kısa bir ipucu: Televizyon dizisi olarak izlediğimiz “Bir İstanbul Masalı” dizisinin benzeri bir film. Zaten bu dizi de bahsi geçen Sabrina filminden kopya
___________________
“*” Türk sinemasında örneğini sıkça göreceğimiz, yabancı filmlerden uyarlama senaryoların, beyaz perdeye aktarma işlemlerinin moda olduğu dönemlerde, Sadık Şendil filmin senaryosunu; Amerikalı yönetmen Billy Wilder’in (1906-2002) 1954 Yapımlı ve baş rollerini Humphrey Bogart (1899-1957), Audrey Hepburn (1929-1993), William Holden’ın (1918-1981) oynadığı “Sabrina” filminden esinlenerek yazmıştır.
ANNEMİ ARIYORUM (1959)
Senaryo ve Yönetmen Faruk Kenç
Görüntü Yönetmeni Kazım Koşkan
Yapım İstanbul Film / Faruk Kenç
Oyuncular: Belgin Doruk (Belgin), Mahir Özerdem (Mahir), Atıf Kaptan (Kaptan), Halide Pişkin, Mehmet Karaca (Mehmet), Vedat Karaokçu, Kenan Büke (Köstebek Kenan), Üftade Kimi (Nermin), Faik Coşkun, Aynur Akın (Şarkıcı)
Konu: Babası ve Kız kardeşi ile İzmir'de yaşayan Belgin'in onları terk ederek İstanbul'a başka bir adama kaçan annesini bulup, geri getirmesinin öyküsü.
Görüntü Yönetmeni Kazım Koşkan
Yapım İstanbul Film / Faruk Kenç
Oyuncular: Belgin Doruk (Belgin), Mahir Özerdem (Mahir), Atıf Kaptan (Kaptan), Halide Pişkin, Mehmet Karaca (Mehmet), Vedat Karaokçu, Kenan Büke (Köstebek Kenan), Üftade Kimi (Nermin), Faik Coşkun, Aynur Akın (Şarkıcı)
Konu: Babası ve Kız kardeşi ile İzmir'de yaşayan Belgin'in onları terk ederek İstanbul'a başka bir adama kaçan annesini bulup, geri getirmesinin öyküsü.
ANA KUCAĞI (1959)
Yönetmen Lütfi Ö. Akad
Senaryo Hamdi Değirmencioğlu
Görüntü Yönetmeni Şevket Kıymaz
Yapım Ümit Film / Tuğrul Kayadelen, Selçuk Kaskan
Oyuncular: Sezer Sezin (Selmin), Kenan Artun (Salim), Hayri Esen (Nuri), Mualla Fırat “Kavur” (Gönül), Alev Özgür (Zehra), Yavuz Yalınkılıç
KONU: Fabrikatör babasının tüm baskılarına karşılık iş ortağının kızıyla evlenmeyip, daha önce yaşadığı ve bu ilişkiden çocuğu olan kadına dönen bir gencin öyküsü.
Senaryo Hamdi Değirmencioğlu
Görüntü Yönetmeni Şevket Kıymaz
Yapım Ümit Film / Tuğrul Kayadelen, Selçuk Kaskan
Oyuncular: Sezer Sezin (Selmin), Kenan Artun (Salim), Hayri Esen (Nuri), Mualla Fırat “Kavur” (Gönül), Alev Özgür (Zehra), Yavuz Yalınkılıç
KONU: Fabrikatör babasının tüm baskılarına karşılık iş ortağının kızıyla evlenmeyip, daha önce yaşadığı ve bu ilişkiden çocuğu olan kadına dönen bir gencin öyküsü.
ALLAH BÜYÜKTÜR (1959)
Senaryo ve Yönetmen Suphi Kaner
Görüntü Yönetmeni Ali Uğur
Yapım Adalı Film / Handan Adalı
Oyuncular: Gönül Bayhan, Öztürk Serengil, Suphi Kaner
Konu: Bir çobanın aşk öyküsü
Görüntü Yönetmeni Ali Uğur
Yapım Adalı Film / Handan Adalı
Oyuncular: Gönül Bayhan, Öztürk Serengil, Suphi Kaner
Konu: Bir çobanın aşk öyküsü
ALAGEYİK (1959)
Yönetmen Atıf Yılmaz
Senaryo Atıf Yılmaz, Halit Refiğ, Yılmaz Güney (Yaşar Kemal’in Yusuf Karataylı takma adıyla yazdığı romanından)
Fotoğraf Direktörü Mike Rafaelyan
Yapım Ekin Film /Şeref Gür
Müzik: Muzaffer Sarısözen, Ses Mühendisi: Rauf Tözüm, Dublaj Rejisörü: Hayri Esen, Laboratuvar: Semih Peköz, Sedat Tuncer, Montaj, Senkron: Turgut İnangiray, Negatif Montaj: Gani Maraşlıoğlu, Set Direktörü: Danyal Topatan, Prodüksiyon Asistanı: Ali Seyhan, Kamera Asistanı: Paşa Gündoğdu, Aksesuar: Sıtkı Güleryüz,Işıklar: Ekrem Köksalan, Ar Direktör ve Prodüksiyon Amiri: Semih Sezerli, Reji Asistanı: Halit Refiğ, Kamera: Çetin Gürtop (Erman Film stüdyosunda hazırlanmış ve seslendirilmiştir)
Oyuncular: Yılmaz Güney, Pervin Par, Talat Gözbak, Muazzez Arçay, Kadir Savun, Semih Sezerli, İhsan Aşkın, Danyal Topatan, Asım Nipton, Erol Taş, Selahattin İçsel, Gürsel Barlas, Aysel Kant, Ali Seyhan, Suzan Uçaner, İbrahim Çalkırcan, Sıtkı Güleryüz, Niyazi Başak, Türküler: Ali Can, Selahattin Erorhan, Çalanlar: Osman Özdenkçi, Adnan Şeker, Seyfettin Sığmaz, Coşkun Özer, Nezihe Darga, Yılmaz Dağıtan,
Eserlerinde Anadolu söylencelerinden de yararlanan Yaşar Kemal “Üç Anadolu Efsanesi” adlı kitabında Köroğlu ve Karacaoğlan'ın yanında “Alageyik Efsanesi”ni de anlatır. Kitap olarak 1967 yılında yayınlanan eser, 1959 da Atıf Yılmaz tarafından sinemaya uyarlanır.
Konu: Konu Toroslar'ın Gökdere köyünden Halil (Yılmaz Güney) için geyik avına çıkmak babadan kalan bir tutkudur. Bu aşın tutkusu yüzünden gözü ne dul kalmış anası-nı görür, ne de nişanlısı Zeynep'i (Pervin Par). Aklı fikri geyik avındadır Halil'in. Yine geyik avına çıktığı bir gün, Sarıcalılar köyünden Karacali Ağa (Talat Gözbak) atıyla dolaşırken bir kız görür. Çeşme başından dönen kızdan su ister. Kız yüz vermez. Ağa'nın aklı takılmıştır kıza. Köyüne döndüğünde sorar. Üç erkek kardeşi olan Zeynep'tir bu.
Karşı köyden Haline evlenecektir. Ağa, adamları tarafından uyarılırsa da göz koyduğu kızı istetme kararındadır. Ancak önündeki tek engel Halil'dir. Ağa, Halil'i ortadan kaldırmaları için adamlarına emir verir.
Elimizde tamamlanmamış bir senaryo ile daha önce ön çekim imkanı olmamış bir mekana gidiyoruz. Tarihi değil ama bir kostüm filmi. Kılık kıyafet, at gerekiyor. Filmin belli bir tarihe yetiştirilmesi lazım. Geyik avına çıkan delikanlıyı ormanda kıstırmak için üç adamı ona pusu kurarlar, ama öldürmeyi başaramazlar. Ağa kudurur. Bu kez Zeynep'i kardeşlerinden istetmeye karar verir. Adamlarını gönderip cevap bekler. Kardeşleri razı değillerdir. Ağa baskı yapar. Ağa'nın çevredeki gücünden korkan kardeşler, önce Zeynep'i razı etmeye çalışırlar. Ama kızın gönlü Halil'dedir, asla razı olmaz. Zeynep, iki gözü iki çeşme ağlayıp karşı çıksa da son kararı Gökdere köyünün ihtiyarlar meclisi verecektir. Köyün büyükleri, iki köy arasındaki barışı sağlamak için Ağa'dan yana karar alırlar. Öteden beri bu evliliğe karşı çıkan Sultan Ana (Muazzez Arçay), köyün tüm erkeklerini korkaklıkla suçlar.
Köyde davullar zurnalar çalar. Nişan hazırlıkları yapılır. Halil, dağlarda geyik avına çıktığından bu olan bitenlerden habersizdir. Arkadaşları Duran'la (Kadir Savun) Köse (Semih Sezerli) acı haberi vermek için Halil'i bulurlar, ama söyleyemezler.
Halil, vurduğu geyikleri sırtlayıp, birlikte köye döndüklerinde herkes suskundur. Gözyaşı döken Zeynep'ten de bir şey öğrenemez. Sultan Ana, cesur bir köylü kadınıdır, her şeyi o anlatır. Halil, Ağa'nın gönderdiği nişanı Zeynep'ten alıp, atına atlar. Ağa'nın çiftliğine gidip nişanı atar. Aşağılandığını düşünüp bunu bir onur meselesi yapan Ali Ağa, Halil'den kurtulmak için eşkıya kiralar.
Ağa ne yapsa, Zeynep, Halil'den başka kimseye yar olmayacaktır. Köyde düğünleri yapılır, çeşitli eğlenceler düzenlenir. Halil bir daha geyik avına çıkmayacağına söz ver-miştir. Artık mutludurlar. Gerdek gecesi, Ali Ağa'nın adamları köyün çevresini sarıp, borularla geyik sesleri çıkarırlar. Halil, geyik-lerin kendisini çağırdığını sanıp, duramaz. Ve son bir kez daha geyik avına çıkar.
Şafak vakti Halil'in evden neden çıkmadığını merak eden Sultan Ana, içeri girdiğinde Zeynep'i yalnız ve üzüntülü bulur. Aynı anda Halil'in, dağda tuzağa düşürülüp Ali Ağa'nın adamlarıyla çatışmaya girdiği haberi gelir. Önce Zeynep, ardından Sultan Ana'nın bilinçlendirdiği tüm köy halkı Halil'eyardıma koşarlar. Zeynep, dağda kolundan yaralanır. Halil, Ali Ağa'yı vurup öldürür. Yarası ağırlaşan Zeynep'i kollarının arasın-da, köylülerle birlikte dönerler. Zeynep iyileşmiştir. Köyde davullar, zurnalar yeniden çalınır. Asıl düğün şimdi başlamıştır.(Agah Özgüç, a.g.e. syf, 34)
Ödüller:
I. Türk Filmleri Festivali'nde (1959)
Atıf Yılmaz, başarılı yönetmen' seçildi. Ayrıca, Sinema-Tiyatro dergisi, Atıf Yılmaz'a, anlatım ve folklorik özellikleri nedeniyle 'sinema özel armağanı' verdi.
Alageyik filmi ile ilgili olarak Şengün Kılıç Hristidis’in yaptığı bir söyleşide Halit Refiğ şunları söylemektedir.
“Erman Film için yapılacaktı ama çok hızlı başlanması gerekiyordu. Tamamlanmış bir senaryo yoktu ortada. Alageyik, Yaşar Kemal'in bir hikayesinden yola çıkıyordu. Yaşar Kemal, Atıf Yılmaz, Yılmaz Güney ve ben, birkaç gün bir araya gelip sahne dizisi yaptık. Diyalogları olmayan bir senaryo ile Antalya'ya gittik. Yılmaz Güney, Pervin Par'la birlikte başrol oynuyordu. Benim o filmde Türk sinemasındaki çekim şartları hakkında öğrendiklerim, “Yaşamak Hakkımdır”dan kat be kat fazla oldu. Alageyik, Türk sinemasında bile çok sık rastlanmayan şartlarda yapılan bir filmdi. İnanıyorum ki, o şartlarda Atıf Yılmaz'dan başka kimse eli yüzü düzgün bir film yapamazdı Türkiye'de, hatta dünyada da.
Çekim programı yoktu, anına göre çekiliyordu. Her şey Atıf Yılmaz'ın kafasının içinde. Diyordu ki, "Yarın şu sahneyi çekeceğiz, ona göre mekan bulun". Ertesi gün geldiğinde cebinden bir iki sayfalık bir kağıt çıkarıyordu, o günkü çekimlerin diyalogları. Oyuncular o anda diyalogları öğrenmekte. Müthiş hızlı bir çalışma temposu. Bu şartlarda çekilen bir filmin neye benzeyeceği düşünülür? Ama hiç öyle olmadı. Seyredenlerin hangi şartlarda hazırlandığını anlayamayacağı, gayet düzgün bir film çıktı, çok büyük iş yaptı.Hatta yıllar sonra tekrarı çekildi, Cüneyt Arkın oynadı. Ama Yılmaz Güney'in hiç meşhur olmadığı bir dönemde film çok tutulurken, Cüneyt Arkın'ın çok meşhur olduğu bir dönemde, üstelik renkli çekilmesine rağmen ikinci Alageyik, birincisinin başarısını katiyen yakalayamadı
Senaryo Atıf Yılmaz, Halit Refiğ, Yılmaz Güney (Yaşar Kemal’in Yusuf Karataylı takma adıyla yazdığı romanından)
Fotoğraf Direktörü Mike Rafaelyan
Yapım Ekin Film /Şeref Gür
Müzik: Muzaffer Sarısözen, Ses Mühendisi: Rauf Tözüm, Dublaj Rejisörü: Hayri Esen, Laboratuvar: Semih Peköz, Sedat Tuncer, Montaj, Senkron: Turgut İnangiray, Negatif Montaj: Gani Maraşlıoğlu, Set Direktörü: Danyal Topatan, Prodüksiyon Asistanı: Ali Seyhan, Kamera Asistanı: Paşa Gündoğdu, Aksesuar: Sıtkı Güleryüz,Işıklar: Ekrem Köksalan, Ar Direktör ve Prodüksiyon Amiri: Semih Sezerli, Reji Asistanı: Halit Refiğ, Kamera: Çetin Gürtop (Erman Film stüdyosunda hazırlanmış ve seslendirilmiştir)
Oyuncular: Yılmaz Güney, Pervin Par, Talat Gözbak, Muazzez Arçay, Kadir Savun, Semih Sezerli, İhsan Aşkın, Danyal Topatan, Asım Nipton, Erol Taş, Selahattin İçsel, Gürsel Barlas, Aysel Kant, Ali Seyhan, Suzan Uçaner, İbrahim Çalkırcan, Sıtkı Güleryüz, Niyazi Başak, Türküler: Ali Can, Selahattin Erorhan, Çalanlar: Osman Özdenkçi, Adnan Şeker, Seyfettin Sığmaz, Coşkun Özer, Nezihe Darga, Yılmaz Dağıtan,
Eserlerinde Anadolu söylencelerinden de yararlanan Yaşar Kemal “Üç Anadolu Efsanesi” adlı kitabında Köroğlu ve Karacaoğlan'ın yanında “Alageyik Efsanesi”ni de anlatır. Kitap olarak 1967 yılında yayınlanan eser, 1959 da Atıf Yılmaz tarafından sinemaya uyarlanır.
Konu: Konu Toroslar'ın Gökdere köyünden Halil (Yılmaz Güney) için geyik avına çıkmak babadan kalan bir tutkudur. Bu aşın tutkusu yüzünden gözü ne dul kalmış anası-nı görür, ne de nişanlısı Zeynep'i (Pervin Par). Aklı fikri geyik avındadır Halil'in. Yine geyik avına çıktığı bir gün, Sarıcalılar köyünden Karacali Ağa (Talat Gözbak) atıyla dolaşırken bir kız görür. Çeşme başından dönen kızdan su ister. Kız yüz vermez. Ağa'nın aklı takılmıştır kıza. Köyüne döndüğünde sorar. Üç erkek kardeşi olan Zeynep'tir bu.
Karşı köyden Haline evlenecektir. Ağa, adamları tarafından uyarılırsa da göz koyduğu kızı istetme kararındadır. Ancak önündeki tek engel Halil'dir. Ağa, Halil'i ortadan kaldırmaları için adamlarına emir verir.
Elimizde tamamlanmamış bir senaryo ile daha önce ön çekim imkanı olmamış bir mekana gidiyoruz. Tarihi değil ama bir kostüm filmi. Kılık kıyafet, at gerekiyor. Filmin belli bir tarihe yetiştirilmesi lazım. Geyik avına çıkan delikanlıyı ormanda kıstırmak için üç adamı ona pusu kurarlar, ama öldürmeyi başaramazlar. Ağa kudurur. Bu kez Zeynep'i kardeşlerinden istetmeye karar verir. Adamlarını gönderip cevap bekler. Kardeşleri razı değillerdir. Ağa baskı yapar. Ağa'nın çevredeki gücünden korkan kardeşler, önce Zeynep'i razı etmeye çalışırlar. Ama kızın gönlü Halil'dedir, asla razı olmaz. Zeynep, iki gözü iki çeşme ağlayıp karşı çıksa da son kararı Gökdere köyünün ihtiyarlar meclisi verecektir. Köyün büyükleri, iki köy arasındaki barışı sağlamak için Ağa'dan yana karar alırlar. Öteden beri bu evliliğe karşı çıkan Sultan Ana (Muazzez Arçay), köyün tüm erkeklerini korkaklıkla suçlar.
Köyde davullar zurnalar çalar. Nişan hazırlıkları yapılır. Halil, dağlarda geyik avına çıktığından bu olan bitenlerden habersizdir. Arkadaşları Duran'la (Kadir Savun) Köse (Semih Sezerli) acı haberi vermek için Halil'i bulurlar, ama söyleyemezler.
Halil, vurduğu geyikleri sırtlayıp, birlikte köye döndüklerinde herkes suskundur. Gözyaşı döken Zeynep'ten de bir şey öğrenemez. Sultan Ana, cesur bir köylü kadınıdır, her şeyi o anlatır. Halil, Ağa'nın gönderdiği nişanı Zeynep'ten alıp, atına atlar. Ağa'nın çiftliğine gidip nişanı atar. Aşağılandığını düşünüp bunu bir onur meselesi yapan Ali Ağa, Halil'den kurtulmak için eşkıya kiralar.
Ağa ne yapsa, Zeynep, Halil'den başka kimseye yar olmayacaktır. Köyde düğünleri yapılır, çeşitli eğlenceler düzenlenir. Halil bir daha geyik avına çıkmayacağına söz ver-miştir. Artık mutludurlar. Gerdek gecesi, Ali Ağa'nın adamları köyün çevresini sarıp, borularla geyik sesleri çıkarırlar. Halil, geyik-lerin kendisini çağırdığını sanıp, duramaz. Ve son bir kez daha geyik avına çıkar.
Şafak vakti Halil'in evden neden çıkmadığını merak eden Sultan Ana, içeri girdiğinde Zeynep'i yalnız ve üzüntülü bulur. Aynı anda Halil'in, dağda tuzağa düşürülüp Ali Ağa'nın adamlarıyla çatışmaya girdiği haberi gelir. Önce Zeynep, ardından Sultan Ana'nın bilinçlendirdiği tüm köy halkı Halil'eyardıma koşarlar. Zeynep, dağda kolundan yaralanır. Halil, Ali Ağa'yı vurup öldürür. Yarası ağırlaşan Zeynep'i kollarının arasın-da, köylülerle birlikte dönerler. Zeynep iyileşmiştir. Köyde davullar, zurnalar yeniden çalınır. Asıl düğün şimdi başlamıştır.(Agah Özgüç, a.g.e. syf, 34)
Ödüller:
I. Türk Filmleri Festivali'nde (1959)
Atıf Yılmaz, başarılı yönetmen' seçildi. Ayrıca, Sinema-Tiyatro dergisi, Atıf Yılmaz'a, anlatım ve folklorik özellikleri nedeniyle 'sinema özel armağanı' verdi.
Alageyik filmi ile ilgili olarak Şengün Kılıç Hristidis’in yaptığı bir söyleşide Halit Refiğ şunları söylemektedir.
“Erman Film için yapılacaktı ama çok hızlı başlanması gerekiyordu. Tamamlanmış bir senaryo yoktu ortada. Alageyik, Yaşar Kemal'in bir hikayesinden yola çıkıyordu. Yaşar Kemal, Atıf Yılmaz, Yılmaz Güney ve ben, birkaç gün bir araya gelip sahne dizisi yaptık. Diyalogları olmayan bir senaryo ile Antalya'ya gittik. Yılmaz Güney, Pervin Par'la birlikte başrol oynuyordu. Benim o filmde Türk sinemasındaki çekim şartları hakkında öğrendiklerim, “Yaşamak Hakkımdır”dan kat be kat fazla oldu. Alageyik, Türk sinemasında bile çok sık rastlanmayan şartlarda yapılan bir filmdi. İnanıyorum ki, o şartlarda Atıf Yılmaz'dan başka kimse eli yüzü düzgün bir film yapamazdı Türkiye'de, hatta dünyada da.
Çekim programı yoktu, anına göre çekiliyordu. Her şey Atıf Yılmaz'ın kafasının içinde. Diyordu ki, "Yarın şu sahneyi çekeceğiz, ona göre mekan bulun". Ertesi gün geldiğinde cebinden bir iki sayfalık bir kağıt çıkarıyordu, o günkü çekimlerin diyalogları. Oyuncular o anda diyalogları öğrenmekte. Müthiş hızlı bir çalışma temposu. Bu şartlarda çekilen bir filmin neye benzeyeceği düşünülür? Ama hiç öyle olmadı. Seyredenlerin hangi şartlarda hazırlandığını anlayamayacağı, gayet düzgün bir film çıktı, çok büyük iş yaptı.Hatta yıllar sonra tekrarı çekildi, Cüneyt Arkın oynadı. Ama Yılmaz Güney'in hiç meşhur olmadığı bir dönemde film çok tutulurken, Cüneyt Arkın'ın çok meşhur olduğu bir dönemde, üstelik renkli çekilmesine rağmen ikinci Alageyik, birincisinin başarısını katiyen yakalayamadı
ABBAS YOLCU (1959)
Yönetmen Semih Evin
Senaryo Ümit Utku
Operatör Vedat Akdikmen
Yapım Senaka Film / Ümit Utku, Semih Evin
Prodüksiyon Menejer: Memduh Karakaş, Ses Mühendisi: Rauf Tözüm, Kamera Asistanları: Mustafa Gür, Sıtkı Yüzgüler, Işık: Fahri Teksen, Senkron, Montaj: Turgut İnangiray, Negatif Montaj: İlya Pençoğlu, Laboratuvar: Semih Pekgöz, Sedat Tunçel, Set Fotoğrafları: Foto Bella, (Erman Film Stüdyosunda hazırlanmıştır)
Oyuncular: Renan Fosforoğlu, Osman Alyanak, Orhan Çağman, Necdet Tosun, Adile Naşit, Sadettin Erbil, Müşerref Çapın, Mürüvvet Sim, Nimet Alp, Dursune Şirin, Nuri Genç, Ayfer Yeniyuıva, Bedri Çavuşoğlu, Saim Kantan, Şarkılar: Suzan Gü-ven,Çalanlar: Zeki Duygulu, Ali Yılmaz, Salih Nar, Yaşar Anlı, Bülent Şençalar, Türküler: Seha Karaman, Yurdagül Eroğlu, Satberk Şen, Nevzat Ekmekçi ve Saz Ekibi. Danslar: Fikret Arıt, Hulo-Hoop Dansları Gönül ve Erdoğan Çifti,
Not. Bu filmin konusuna hiçbir kaynakta rastlanmamıştır. Ancak Bu isimle Atilla İlhan’ın yazmış olduğu bir yazı dizisi mevcuttur. Filmin bu kitaptan yararlanılarak senaryosunun yazıldığı mümkün olabilir kanaatindeyim (y.ö)
Bu kitap Attila İlhan'ın 1949-1952 yılları arasında, o dönem için yepyeni olan bir üslupla kaleme aldığı ve Varlık dergisinde bölüm bölüm yayımlanmış gezi yazılarından oluşuyor. Aslında bir kısmı bugünden dönüp bakıldığında bir günü almayacak gibi görünen, ama zamanında başlı başına birer macera olan gezileri anlatıyor: İzmir-Sındırgı yolculuğu gibi. Attila İlhan, Abbas Yolcu'daki üslup arayışını şöyle anlatıyor: 'Abbas Yolcu metinleri, şairin yeni bir Türkçe nesir üslubu çıkarma teşebbüsüdür; ilk romanlarına da -özellikle Zenciler Birbirine Benzemeze- sıçrayacak olan bu çalışma, 40'lı yıllarda epeyce taraftar bulacak; 60'lı yıllardan itibaren, artık bilinen ve imzasız da tanınabilen Attila İlhan üslubunu oluşturacaktır.'
Senaryo Ümit Utku
Operatör Vedat Akdikmen
Yapım Senaka Film / Ümit Utku, Semih Evin
Prodüksiyon Menejer: Memduh Karakaş, Ses Mühendisi: Rauf Tözüm, Kamera Asistanları: Mustafa Gür, Sıtkı Yüzgüler, Işık: Fahri Teksen, Senkron, Montaj: Turgut İnangiray, Negatif Montaj: İlya Pençoğlu, Laboratuvar: Semih Pekgöz, Sedat Tunçel, Set Fotoğrafları: Foto Bella, (Erman Film Stüdyosunda hazırlanmıştır)
Oyuncular: Renan Fosforoğlu, Osman Alyanak, Orhan Çağman, Necdet Tosun, Adile Naşit, Sadettin Erbil, Müşerref Çapın, Mürüvvet Sim, Nimet Alp, Dursune Şirin, Nuri Genç, Ayfer Yeniyuıva, Bedri Çavuşoğlu, Saim Kantan, Şarkılar: Suzan Gü-ven,Çalanlar: Zeki Duygulu, Ali Yılmaz, Salih Nar, Yaşar Anlı, Bülent Şençalar, Türküler: Seha Karaman, Yurdagül Eroğlu, Satberk Şen, Nevzat Ekmekçi ve Saz Ekibi. Danslar: Fikret Arıt, Hulo-Hoop Dansları Gönül ve Erdoğan Çifti,
Not. Bu filmin konusuna hiçbir kaynakta rastlanmamıştır. Ancak Bu isimle Atilla İlhan’ın yazmış olduğu bir yazı dizisi mevcuttur. Filmin bu kitaptan yararlanılarak senaryosunun yazıldığı mümkün olabilir kanaatindeyim (y.ö)
Bu kitap Attila İlhan'ın 1949-1952 yılları arasında, o dönem için yepyeni olan bir üslupla kaleme aldığı ve Varlık dergisinde bölüm bölüm yayımlanmış gezi yazılarından oluşuyor. Aslında bir kısmı bugünden dönüp bakıldığında bir günü almayacak gibi görünen, ama zamanında başlı başına birer macera olan gezileri anlatıyor: İzmir-Sındırgı yolculuğu gibi. Attila İlhan, Abbas Yolcu'daki üslup arayışını şöyle anlatıyor: 'Abbas Yolcu metinleri, şairin yeni bir Türkçe nesir üslubu çıkarma teşebbüsüdür; ilk romanlarına da -özellikle Zenciler Birbirine Benzemeze- sıçrayacak olan bu çalışma, 40'lı yıllarda epeyce taraftar bulacak; 60'lı yıllardan itibaren, artık bilinen ve imzasız da tanınabilen Attila İlhan üslubunu oluşturacaktır.'
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)