BATTAL GAZİ (1966)

“ÖLÜM KALESİ CENGİ”

Senaryo ve Yönetmen: Muharrem Gürses
Kamera: Fevzi Eryılmaz
Yapım: Atilla Film / Muharrem Gürses

Oyuncular: Atilla Gürses, Tijen Par, Sevim Emre, Ali Şen, Atıf Kaptan, Diclehan Baban, Devlet Devrim, Tansu Sayın, Aynur Aydan, Sami Ayanoğlu, Eşref Vural, Danyal Topatan, Hasan Ceylan, Yavuz Karakaş, Sadri karan Çetin Tarzan, Fahri Adalı, Necati Er, Misbah Münip, Celal Yonat, Raşit Eyüboğlu, Salahi İçsel, Feriha Eyüboğlu, Semra Sine, Bahri Özkan, Küçük Oyuncu: Hakan Gürses

Battal gazi 8. Yüzyılda yaşadığı tahmin edilen ve hakkında çeşitli inanışlar bırakmış bi kumandandır. Kendisi farklı kaynaklarda Türk, Arap, Anadolu yerli halkından olarak nitelenmiştir. Battal gazi hakkında bugüne ulaşabilmiş kaynaklar olarak bakabileceklerimiz, sadece mesnevi tarzı yazılmış, birbirini hem destekleyen hem de çelişen olgular içeren destanlar ve halkın hafızasında kalmış olan bilgilerdir. destanında ve halk hikayelerinde Yaşadığı tarihle ilgili kesin bir bilgiye sahip olmak istersek şöyle bir sonuca ulaşırız: Battal gazi battal gazinin Arap ordusuyla birlikte İstanbul’u kuşattığı bilinmektedir. Bu kuşatma hem denizden hem de karadan olmuştur. Başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Destanda battal'ın düşmanı imparatorun ismi Leon'dur. Arap komutanına oyun oynayıp kuşatma başladığında İstanbula geçip imparatorluğunu ilan etmiştir. Arap tarihinde 2. İstanbul kuşatmasının tarihi 717-718 dir. Bizans tarihinde de bu aynıdır ve Bizans tarihinde imparator 3. Leon’un tahta çıkma tarihi 717 dir. 
Destandaki Leon'un İm-parator 3. Leon olma olasılığı yüksektir. Yine destanda Battal Gazi'nin kuşatma sırasında yirmili yaşlarında olduğunu göz önüne alır-sak Battal Gazi'nin doğum yılı 690-695 civa-rıdır. Battal Gazi'nin ölüm yılının 740 oldu-ğunda tarihçiler mütabakata varmışlardır.

Battal Gazi hakkındaki genel tarihsel bilgi onun bir Arap kumandanı olduğudur. Hat-ta 'Battal' kelimesi de Arapça kökenli bir sözcüktür. Ancak bu sözcük, Mezopotamya'da genel olarak kullanılmaktadır. Battal Gazi'nin yaşadığı döneme bakacak olursak, Anadolu'da bir Türk veya Arap olgusunun olmadığı zamandır. Hakkındaki kaynaklara, yani mesneviler ve halk hikayelerine bakıldığında, kendisinin; Bizans kilisesinin zulmünden bıkan halkın hakkını savunmak için halktan bir ordu topladığı ve Bizans'la savaştığı görülmekte. Kilise kayıtlarında, Anadolu'nun o zamanki Anadolu halkının din inanışı lanetlenerek anlatılırken, bahsedilen inanç biçimi, 'pir'leriyle, ibadetleriyle, günümüz Alevilerine çok benzemektedir

Kilisenin baskı yaptığı halk da bu halktır. Battal Gazi'nin halkın içinden çıkan bir kahraman olması, dışarıdan gelip de akıncılık yapması düşüncesindan daha yüksek bir ihtimal. O zamanlar ezilen ve dolayısıyla isyan noktasında Battal Gazi'nin etrafında toplanan halk, büyük olasılıkla bugünkü Anadolu Alevileri'dir. Günümüzdeki Battal Gazi'nini yaşatılmasına bakarsak, resmi tarih haricinde, alevi halk tarafından yaşatılmakta. Eskişehir ilinin Seyitgazi ilçesinde bulunan Battal Gazi türbesi, alevi halkın her sene uğradığı yer olma özelliğindedir. O dönemdeki halk, çok büyük ihtimalle yerli halkıdır. Bu konudaki tartışmalar devam etmektedir. (tr.wikipedia.org/wiki/Battal_Gazi)