Powered By Blogger

30 Ocak 2018 Salı

BATTAL GAZİ DESTANI (1971)

Yönetmen Atıf Yılmaz,
Senaryo: Ayşe Yılmaz (Şasa), Atıf Yılmaz,
Fotoğraf Direktörü: Çetin Tunca,
Yapım: Uğur Film/Memduh Ün

Asistan Rejisör: Zeki Ökten, Müzik: Miklós Rózsa, Ar Direktör: Duygu Sağıroğlu, Seslendiren: Tuncer Aydınoğlu, Montaj: Özdemir Arıtan, Kostüm: Niyazi Er,Dekor: Güven Prodüksiyon Müdürü: Adnan Uygur, Prodüksiyon Amiri: Sabri Aslankara, Prodüksiyon Asistanı: Namık Karakılıç, (Acar film renkli laboratuarında hazırlanmıştır).

Oyuncular: Cüneyt Arkın, Fikret Hakan, Meral Zeren, Reha Yurdakul, Erden Aklan, Melek Görgün, Kerim Afşar, Ali Taygun, Atıf Kaptan, Baki Tamer, Aynur Akarsu, Baki Tamer, Nesrin Nur, Ali Taygun, Niyazi Er,

KONU: Babasının ölümünden sonra intikam almak için yemin eden Battal Gazi ile İslamiyetikabul eden Bizanslı Hammer’in öyküsü.

" "Film de dikkati çeken bir diğer yön de etiketnik öğelerin kullanılış dengesinde görülen tersliktir. Milli tarihimizde görülen, gerek destanlaşmış kişilerin ferdi, gerekse topyekün millet olarak ortaya konan mücadeleler, savaşlar hep belli ve ilahi bir sebebe dayanmakta; bu sebeple bütün bu mücadeleler, dini ve milli kaidelerin sınırladığı belli bir adalet ve ahlak çerçevesinde yapılmaktaydı; dolayısıyla bunun dışında olarak -sinemada olsun, edebiyatta olsun- gösterilmek istenen bir olaylar zinciri, en basit anlamıyla eserin gerçekliğini bozar; onu hiçbir temele dayanmayan bir macera ürünü haline getirir.” (Salih Sökmen, “Bugünkü Türk Sineması” Fetih Yayınevi, 1973)

Kendisi farklı kaynaklarda Türk, Arap, Anadolu yerli halkından olarak nitelenmiştir. Battal gazi hakkında bugüne ulaşabilmiş kaynaklar olarak bakabileceklerimiz, sadece mesnevi tarzı yazılmış, birbirini hem destekleyen hem de çelişen olgular içeren destanlar ve halkın hafızasında kalmış olan bilgilerdir. Yaşadığı tarihle ilgili kesin bir bilgiye sahip olmak istersek şöyle bir sonuca ulaşırız: Battal gazi destanı nda ve halk hikayelerinde battal gazinin arap ordusuyla birlikte istanbulu kuşattığı bilinmektedir. Bu kuşatma hem denizden hem de karadan olmuştur. Başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Destanda battal'ın düşmanı imparatorun ismi leon'dur. Arap komutanına oyun oynayıp kuşatma başladığında istanbula geçip imparatorluğunu ilan etmiştir. Arap tarihinde 2. İstanbul kuşatmasının tarihi 717-718 dir. Bizans tarihinde de bu aynıdır ve bizans tarihinde imparator 3. Leonun tahta çıkma tarihi 717 dir. Destandaki leon'un imparator 3. Leon olma olasılığı yüksektir. Yine destanda battal gazi'nin kuşatma sırasında yirmili yaşlarında olduğunu göz önüne alırsak battal gazi'nin doğum yılı 690-695 civarıdır. Battal gazi'nin ölüm yılının 740 olduğunda tarihçiler mütabakata varmışlardır. Battal gazi hakkındaki genel tarihsel bilgi onun bir arap kumandanı olduğudur. Hatta 'Battal' kelimesi de arapça kökenli bir sözcüktür. Ancak bu sözcük, mezopotamya'da genel olarak kullanılmaktadır. Battal Gazi'nin yaşadığı döneme bakacak olursak, Anadolu'da bir Türk veya Arap olgusunun olmadığı zamandır. Hakkındaki kaynaklara, yani mesneviler ve halk hikayelerine bakıldığında, kendisinin; Bizans kilisesinin zulmünden bıkan halkın hakkını savunmak için halktan bir ordu topladığı ve Bizans'la savaştığı görülmekte. Kilise kayıtlarında, o zamanki Anadolu halkının din inanışı lanetlenerek anlatılırken, bahsedilen inanç biçimi, 'pir'leriyle, ibadetleriyle, günümüz alevilerine çok benzemektedir. Kilisenin baskı yaptığı halk da bu halktır. Battal Gazi'nin halkın içinden çıkan bir kahraman olması, dışarıdan gelip de akıncılık yapması düşüncesindan daha yüksek bir ihtimâl. O zamanlar ezilen ve dolayısıyla isyan noktasında Battal Gazi'nin etrafında toplanan halk, büyük olasılıkla bugünkü Anadolu Alevileri'dir. Günümüzdeki Battal gazi'nini yaşatılmasına bakarsak, resmi tarih haricinde, alevi halk tarafından yaşatılmakta. Eskişehir ilinin Seyitgazi ilçesinde bulunan Battal Gazi türbesi, alevi halkın her sene uğradığı yer olma özelliğindedir. O dönemdeki halk, çok büyük ihtimalle Anadolu'nun yerli halkıdır. fakat bu konudaki tartışmalar devam etmektedir. (tr.wikipedia.org/wiki/Battal_Gazi)






Hiç yorum yok:

Yorum Gönder