ESTERGON KALESİ (1950)

Yönetmen Vedat Örfi Bengü
Senaryo Fikri Rutkay
Kamera Cezmi Ar
Yapım Halk Film / Fuat Rutkay

Oyuncular: Ahmet Üstün, Necla İz, Cahit Irgat, Hulusi Kentmen, Ali Küçük, Feridun Çölgeçen

Konu: Estergon kalesine giden Kocabey, Canbey ve arkadaşları bir handa konaklarlar, buraları düşman kaynamaktadır, handa bir talmn şakiler Kocabey ve arkadaşlaarına gece baskın yapmak planı kurarlar, bu eşkiyalar dindaşları olmalarına rağmen kendilerine yaptıklarından bıkmış olan hancının kızı Nadya kendisinden yardım istenmesine rağmen planı Kocabey ve arkadaşlarına bildirir ve baskına çıkanlar bozguna uğrarlar. Nadya'ya teşekkür eden Kocabey ve arkadaşları kaleye giderler. Daha sonra Nadya hanlarında Estergon kalesine yapılacak bir saldırının hazırlıklarını öğrenir ve kaleye haber verir, kale komutanı karşılık vermek ister, Canbey'e ilgi duyan Nadyalnın tek istediği kalede kalmaktır,

Canbey de Nadya'ya ilgisiz kalmaz, Kocabey de habersiz olarak Nadya'yı sevmektedir fakat kardeşi Can beyin durumunu görünce kale komutanına onları evlendirmelerini söyler, Nadya Müslüman olur. Nadiye adını alır, Canbey ile evlenirler. Kale kuşatılmıştır, çarpışmalar sonucu kalede erzak ve cephane tükenir, kale komutanı kadınları, çocukları ve yaşlıların çıkışlarına izin ister, kabul edilmez, bunun üzerine kadınlar düşman tarafından ırzlarını kaybederek öldürülmektense kendi erkekleri tarafından öldürülmeyi isterler. Aradan yedi yıl geçer bu kez kale Türkiler tarafından kuşatılır, savaşlar sonucu kale komutanı aynı teklifte bulunmak zorunda kalır Can Bey ve arkadaşları kabul edilmemesini isterlerse de Lala Mehmet Paşa teklifi kabul eder. “(Orhan Ünser, “Kelimelerden Görüntüye)

Estergon Kalesi Macaristan'ın başkenti Budapeşte'nin 60 km kuzey batısında Tuna nehri kıyısında yer alan ve Osmanlı tarihinde büyük bir önem taşıyan bir kaledir. Macaristan sınırları içinde olan bir kaledir ve Tuna nehrini tepeden görür. Ancak kale 1594 yılında Alman, Leh ve Venedikliler'den oluşan büyük bir ordu tarafından kuşatıllan orduya göre çok daha küçük bir orduyla savunulan Estergon Kalesi 1543 yılında Kanuni Sultan Süleyman zamanında ilk defa Osmanlıların eline geçti. Kalenin bulunduğu bölge bir sancakbeyliği haline getirilerek Budin Bey-lerbeyliğine bağlandı.

Estergon Kalesi o sırada kalede bulunan Sokollu Mehmed Paşa'nın oğlu Anadolu Beylerbeyi Sokolluzade Lala Mehmed Paşa'nın kumandanlığı altında kahraman-ca savaştı. Ancak kale açlık ve susuzluk nedeniyle sonunda teslim olmak zorunda kaldı. Osmanlı tarihçisi İbrahim Peçevi tarafından kaydedilen bu cesaretli savun-ma Estergon Kalesi türküsüyle Türk belleklerine yerleşmiş önemli bir tarihi olaydır. 1605 yılında kaleyi geri almak isteyen Osmanlılar tekrar bir kuşatma düzenlediler. Bu sefer Sadrazamlık görevine getirilmiş olan Sokolluzade Lala Mehmed Paşa 30 günlük bir kuşatmadan sonra kaleyi 29 Eylül 1605 tarihinde ele geçirdi. Kale bu tarihten sonra 78 yıl daha Osmanlıların elinde kaldı. 1683 yılında Osmanlıların II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından sonra Avrupa Devletlerinin Kutsal İttifak'ı oluşturarak Macaristan'ı Osmanlıların elinden alması sonucu Estergon Kalesi bu sefer kesin olarak Osmanlıların elinden çıktı. (kyn: www.turkcebilgi.com)