BALKAN BALKAN (1993)
Senaryo ve Yönetmen: Gyula Maar (Panait Istrati’nin Kyra Kyralina adlı romanından uyarlama), Kamera: János Vecsernyés Yapım: Par Film /Zafer Par (Türkiye), JeanPaul Dekiss (Fransız), Dénes Szekeres (Macar) Ortak Yapım Kostüm: Svetlana Mihailescu, Müzik: János Réti, Müzik Bölümü; András Horváth,
Oyuncular:
Halil Ergün, Levent İnanır, Aylin Arasıl, Kaya Olgar, Yüksel Arıcı, George
Alexandru, Leopoldina Balanuta, George Calin, Frigyes Funtek, Dorine Hollier,
Dimitru Popescu, Tora Vasilescu, Fintek Frugyes, Alina Nedelea
Konu: Öykü
bir ailenin parçalanmasıyla başlar. Zevk düşkünü anne ile çocukları Kyra ve
Dragomir, babaları ve onlardan ayrı yaşayan üçüncü evlat tarafından sürekli
rahatsız edilmektedir. Bir gözünü kaybeden anne çocuklarını terk eder. Kyra
kaçırılır ve satılır. 17 yaşında kendi başına kalan Dragomir, iki cinayet
işlemiş ve çevrede saygı görüp korku uyandıran Codin ile dostluk kurar. İkisi kan
kardeş olurlar, dostluğu ve kaderi birlikte paylaşırlar.
4 Romanları dilimize de
çevrilmiş Rumen yazar Panait İstrati’nin ilk kitabı “Kira Kiralina”dan
uyarlanan Balkan Balkan, geçen yüzyılın ikinci yarısında, Romenlerin,
Türklerin ve Yunanlıların bir arada yaşadığı, Tuna üzerindeki Braila kasabası
hakkında bir filmdir. Usta Macar yönetmen Gyula Maár imzasını taşıyan Türk,
Macar ve Fransız ortak yapımı bu rengârenk film, Balkanlar ve kültürel
çeşitlilik üzerine yapılmış önemli filmlerden.
4
"Istrati'yi Joyce'la Katka'dan bile daha büyük bulan yönetmen, senarist
Gyula Maar'ın ünlü Panait Istrati romanından kaynaştırıp harmanladığı filmde,
milliyetçiliğin günümüzdeki kadar kanlı biçimde gemi azıya almadığı, çeşitli
ulusların birarada yaşayabildiği, geçen yüzyıl sonları Balkanları'nın
atmosferini oluşturmaya girişiyor.. Sık sık içkiye başvurarak geçmişini anlatan
film kahramanı yaşlı Dragomir'in (yaşlılığını Dimitri Popescu, gençliğiniyse
George Colin oynuyor), arınesi ile güzel ablası Kira'nın (Aline Nedelea) ve
benzersiz büyük bir dostluk kurduğu, çevresine korku salmış, cinayetten hapse
girmiş çıkmış, hem herkesten saygı gören belalı bir kabadayı hem de aylaklığa,
şaraba, kemana övgü düzen, iyi yürekli ve sapıına kadar erkek bir sokak
filozofu olan Kodin'in (Frigyes Funtek) hikayesi, Istraati'nin de doğum yeri
olan, Tuna kıyılarında Braila'daki, çok uluslu bir Romen kasabasında geçiyor.
Yer yer sıkıcılığa düşmekten
kurtulamayan, Eurimages destekli bu MacarTürkFransız ortak yapımı, Çingene
kemanının başköşeye kurulduğu müziğinden, kırmızı fesli, yüzyıl öncesinin
giysilerinin boy gösterdiği mekandekor çalışmasına kadar epeyce titizlenilmiş,
ne var ki son tahlilde çok lafa boğulmuş, ağırlaşmış bir edebiyat uyarlaması
olmaktan öteye gitmiyor" (Çapan, Cumhuriyet, 09.12.1994) “Prof. Dr. Alim
Şerif Onaran/Doç.Dr. Bülent Vardar “20.Yüzyılın Türk Sineması”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder